Londyn: Zmarł Majer Bogdański

[2005-09-15 16:21:53]

4 września w wieku 93 lat zmarł Majer Bogdański, były działacz Bundu i żołnierz wojska polskiego, kompozytor i twórca kultury jidysz, członek Grupy Żydowskich Socjalistów.

Bogdański urodził się w Piotrkowie Trybunalskim, potem mieszkał w Łodzi. Przed wojną był jednym z liderów Bundu, socjalistycznej partii żydowskiej, która - odmiennie niż syjoniści - przyszłość Żydów widziała nie w emigracji do Palestyny, ale w diasporze w Europie. Zdaniem bundowców Żydzi zamiast budować własne państwo, powinni raczej walczyć o autonomię kulturową w miejscach, gdzie mieszkają, oraz rozwijać kulturę języka jidysz. Bund aktywnie walczył z antysemityzmem i współpracował m.in. z PPS.

W czasie II wojny Bogdański był więziony w sowieckim łagrze, potem walczył we Włoszech, wreszcie osiadł nad Tamizą, gdzie pracował jako krawiec, a jednocześnie stał się ważną postacią żydowskiej kultury. Politycznie wspierał Partię Pracy, był też członkiem powołanej w latach 70. Grupy Żydowskich Socjalistów (Jewish Socialists’ Group). Co roku brał udział w londyńskich obchodach rocznicy śmierci Szmula Zygielbojma, który w 1943 r. popełnił samobójstwo w proteście przeciw milczeniu świata wobec zagłady Żydów.

Bogdański skomponował ponad 400 pieśni do wierszy poetów jidysz. Niemal całe życie śpiewał – czy to w piotrkowskiej synagodze, czy w swoim warsztacie krawieckim na londyńskim East Endzie. Mając 88 lat wydał pierwszą płytę, na której śpiewał a capella przedwojenne piosenki żydowskie.

- Był starszym panem, niskim i kruchym. Życie próbowało przygiąć Go do ziemi, ale On dzielnie prostował się, z promiennym uśmiechem na twarzy - wspomina Małgorzata Zglińska, znajoma Bogdańskiego.

Marek Tobolewski


drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze


lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:



Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek
"PPS dlaczego się nie udało" - kupię!!!
Lca

Więcej ogłoszeń...


21 lutego:

1848 - Karol Marks i Fryderyk Engels opublikowali "Manifest komunistyczny".

1904 - W Warszawie odbyła się demonstracja antywojenna (w związku z wojną rosyjsko-japońską), zorganizowana przez PPS. Dała ona początek trwającym przez cały rok wystąpieniom antywojennym, organizowanym przez PPS, SDKPiL i Bund w różnych ośrodkach Królestwa.

1907 - Urodził się Wystan Auden, angielski poeta. Wyjechał na hiszpańską wojnę domową, by wspierać wojska republikańskie.

1919 - Skrajny prawicowiec zastrzelił Kurta Eisnera, lewicowego premiera Bawarii.

1928 - Urodził się Michael Harrington, amerykański politolog, socjalista, założyciel Democratic Socialist.

1934 - Zmarł Augusto Sandino, przywódca nikaraguańskiego ruchu partyzanckiego. W latach 1927-1932 kierował powstaniem przeciwko interwencji wojskowej USA. Zamordowany przez gwardię narodową.

2004 - Na kongresie w Rzymie została założona Europejska Partia Zielonych.

2012 - Członkinie grupy Pussy Riot zorganizowały podczas nabożeństwa w moskiewskim soborze Chrystusa Zbawiciela happening wymierzony w premiera Władimira Putina i prawosławnych duchownych.


?
Lewica.pl na Facebooku