Przemysław Prekiel: Kraków, piłka nożna

[2015-07-09 19:45:13]

Nakładem wydawnictwa „Nigdy Więcej” ukazała się arcyciekawa książka, autorstwa Macieja Kozłowskiego, byłego ambasadora RP w Izraelu. Wypełnia ona poważną lukę w zbiorowej pamięci dotyczącej polskiego sportu. Przypomina najpiękniejsze strony tej społecznej aktywności. Opisuje początki piłki nożnej na ziemiach polskich, pierwsze kluby i rozgrywki, przede wszystkim zaś – udział w nich i kluczową rolę mniejszości narodowych.

Od początku III RP na polskich stadionach piłkarskich dochodzi do nasilających się tendencji antysemickich. To, jak podkreśla autor, jedno z niewielu miejsc, gdzie antysemickie hasła są nie tylko propagowana, ale akceptowane przez kluby. Nie ma chyba w środowisku kibiców w Polsce większej obelgi niż „Ty Żydzie”. Ma to swoją głęboką tradycję. Jest jednak w Polsce klub, który ma zupełnie inną tradycję. Klub w barwach którego z dumą grali Żydzi, którzy z godnością i duma reprezentowali biało-czerwone barwy. Są dziś symbolami popularnych „Pasów”.

Co ciekawe, wówczas antysemityzm na stadionach nie znajdował szerzej akceptacji wśród kibiców, co więcej, był od razu tępiony. Nie trudno zrozumieć dlatego. Wielu sportowców Żydów reprezentowało polskie barwy, a w klubach sportowych – przynajmniej do drugiej połowy lat trzydziestych – zacierały się różnice nie tylko narodowościowe, ale również klasowe”.
Maciej Kozłowski w pasjonujący sposób zabiera nas w przeszłość, do początków powstania Cracovii, jej nazwy, wymowy symbolicznej pasiastych strojów, a także sylwetki zawodników pochodzenia żydowskiego: Józefa Lustgartena, Ludwika Gintela i Leona Sperlinga, którzy jako reprezentanci kraju zapisali się na trwałe w polskim sporcie. Ciekawostką może być z pewnością fakt, że pierwszą w historii polskiej piłki nożnej bramkę zdobył piłkarz żydowskiego pochodzenia, zawodnik Cracovii, Józef Klotz.

Publikacja skupia się nie tylko na piłce nożnej, choć stanowi jej największą część. Autor przypomina innych wybitnych polskich sportowców, pochodzenia żydowskiego, którzy na trwałe wpisali się do historii polskiego sportu. Zdobywali oni tytuły mistrzów Polski, reprezentowali Polskę na Igrzyskach Olimpijskich, Mistrzostwach Świata i Europy. Z sukcesami. Ciekawym wątkiem jest przedstawienie kształtowania się klubów żydowskich w Polsce. Ze względu na religię, nie było to łatwe. Jak grzyby po deszczy wyrastały kluby, które zrzeszały olbrzymie rzesze sportowców. „Święta wojna” między Cracovią a Wisłą miała swoje odbicie w dwóch żydowskich klubach krakowskich – Mackkabi i Jutrzenki, które elektryzowały kibiców. Kluby te zdobywały tytuły mistrza Polski.

Książka z pewnością nie tylko dla kibiców Cracovii, ale dla wszystkich kibiców, którzy chcą poznać historię polskiego sportu. Historię inna, wolną od antysemityzmu, uprzedzeń, ksenofobii. Szkoda tylko, że dzisiejsi kibice zapominają o swojej historii i tradycji.

Maciej Kozłowski, Naród Wybrany. Cracovia Pany. Z wielokulturowej historii polskiego sportu, Wyd. Stowarzyszenie Nigdy Więcej, Warszawa 2015.

Recenzja ukazała się na stronie www.przeglad-socjalistyczny.pl

Przemysław Prekiel

drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
https://zrzutka.pl/evh9hv
Do 18 maja
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek

Więcej ogłoszeń...

2 lipca:

1839 - Bunt niewolników na statku Amistad.

1840 - W Rzymie zmarł Bogdan Jański, pierwszy chronologicznie polski socjalista, saintsimonista.

1843 - W Cassino urodził się Antonio Labriola filozof, teoretyk marksizmu, działacz włoskiego ruchu robotniczego.

1923 - W Bninie urodziła się Wisława Szymborska, poetka, eseistka i krytyk literacki, tłumacz, felietonistka; członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiej Akademii Umiejętności, laureatka literackiej Nagrody Nobla (1996).

1925 - Urodził się Patrice Lumumba, kongijski polityk lewicowy, pierwszy premier niepodległego Konga, obalony i zamordowany 1961.

1925 - Urodził się Medgar Evers, aktywista ruchu na rzecz praw obywatelskich czarnej ludności w USA; zamordowany w 1963.

1928 - W Wielkiej Brytanii kobiety, które ukończyły 21. rok życia otrzymały czynne i bierne prawo wyborcze.

1949 - Zmarł Georgi Dymitrow, bułgarski działacz komunistyczny. 1933 oskarżony przez nazistów o podpalenie Reichstagu. Uniewinniony. 1946 premier Bułgarii. 1948 sekretarz generalny BPK.

1964 - Prezydent USA Lyndon Johnson podpisał ustawę o swobodach obywatelskich dla Afroamerykanów. Dokument ten podpisał również Martin Luther King.

1976 - Zjednoczenie Wietnamu Północnego z Południowym i utrworzenie Socjalistycznej Republiki Wietnamu.

1979 - Przez uczestników ROPCiO z Krakowa został założony Ruch Porozumienia Polskich Socjalistów. Byli to: Krzysztof Bzdyl, Krzysztof Gąsiorowski, Stanisław Janik-Palczewski, Romana Kahl-Stachniewicz, Mieczysław Majdzik i Stanisław Tor.

2006 - W Managui zmarł Herty Lewites, lewicowy polityk nikaraguański, minister w sandinistowskim rządzie w latach 1979-90.

?
Lewica.pl na Facebooku