Eliza Szybowicz: Świt nowej Polski
[2018-01-05 00:50:41]
![]() Zapiski bywają oczywiście dramatyczne, ale wiele w nich optymizmu. Nawet diarystka, która ponuro wieszczy, że Polska staje się radziecką republiką, za chwilę notuje zadowolenie z pracy na kursie dla analfabetów. Przez drobne opisy organizowania bytu, uzupełniania edukacji, szukania zajęcia, śmierci bliskich, powrotów do domu i wyjazdów (na Ziemie Zachodnie), wydarzeń politycznych od wyzwolenia do początków unifikacji życia publicznego dzienniki dają wgląd w skomplikowaną rzeczywistość jeszcze niezawłaszczoną przez późniejsze interpretacje, z najnowszym dyskursem traumy włącznie. Siedmioro diarystów zapewnia kopalnię wątków i rozmaitość punktów widzenia. Mamy syna profesora, który zaczyna karierę publicysty, i działacza różnych organizacji w Krakowie oraz córkę zamożnych poznańskich mieszczan, jeszcze w czasie oblężenia cytadeli zgłaszającą się do pracy w urzędzie. Córkę szewca z Żyrardowa, zawołaną przedwojenną harcerkę, przystępującą do studiów pedagogicznych, i warszawską studentkę medycyny, niemogącą uwierzyć w powstańczą śmierć narzeczonego. Gimnazjalistkę spod Starachowic zaangażowaną w pomoc „chłopcom z lasu” oraz jej rówieśniczkę z Warszawy, córkę hrabianki-inteligentki pracującej, gorliwą członkinię „Wici” i pasjonatkę nauki. Zbiór zamykają zapiski chłopskiego syna, który w szybkim tempie zdobywa edukację i awansuje jako działacz ludowy. Widoczny jest wspólny antykomunistyczny mianownik, co każe zastanowić się nad kryteriami wyboru dokumentów spośród zgłoszonych do konkursu w 1994 r. Jednak nawet jeśli selekcja była tendencyjna, jej wyniki rozsadzają narzucone ramy. Wszyscy autorzy są bardzo religijni, co najmniej sceptycznie nastawieni do nowej władzy, a mimo to nie tylko bez wahania włączają się w nurt zwykłego życia, ale szukają dla siebie miejsca w oficjalnych strukturach. Państwo kontestuje jedynie piętnastolatka zauroczona okolicznymi „partyzantami”, którzy zresztą wykorzystują ją do rozwieszania ulotek i przenoszenia tajemniczych pakietów. Mit „żołnierzy wyklętych” czy „wojny domowej” to jedne z ważniejszych dzisiejszych konstrukcji, które nie wytrzymują konfrontacji ze świadectwami z epoki. Temat wraca często, redaktorzy na pewno byli na niego wyczuleni, ale pozostaje poboczny. Cała recenzja dostępna na stronie "Miesięcznika Znak". Wstaje świt. Dzienniki młodych z pierwszych lat wojennych, red. Aleksandra Janiszewska, Ośrodek Karta, Warszawa 2017, s.320. |
- Blog Radosława S. Czarneckiego: Syndrom wybrania
- Blog Radosława S. Czarneckiego: Materializacja frustracji i gniewu
- Pod prąd!: Trzaskowski połknie lewicę
- Blog Radosława S. Czarneckiego: Nauka o religiach winna łączyć a nie dzielić
- Blog Radosława S. Czarneckiego: Syndrom Pigmaliona i efekt Golema
- Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
- https://zrzutka.pl/evh9hv
- Do 18 maja
- Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
- Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
- od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
- Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
- Kraków
- Socialists/communists in Krakow?
- Krakow
- Poszukuję
- Partia lewicowa na symulatorze politycznym
- Discord
- Teraz
- Historia Czerwona
- Discord Sejm RP
- Polska
- Teraz
- Szukam książki
- Poszukuję książek
12 lipca:
1536 - Zmarł Erazm z Rotterdamu, holenderski filolog, filozof, pedagog. Jeden z czołowych humanistów odrodzenia. Przeciwnik monarchii i pacyfista.
1817 - Urodził się Henry David Thoreau, amerykański pisarz, poeta i filozof transcendentalista.
1879 - Niemcy: Antysocjalistyczna ustawa wyjątkowa uprawnia policję do deportowania podejrzanych o propagandę socjalistyczną i zakazuje działalności związków zawodowych.
1894 - Ukazał się pierwszy numer nielegalnego pisma PPS "Robotnik", które do 15 XII 1948 (z przerwami) było centralnym organem partii.
1904 - Urodził się Pablo Neruda, poeta chilijski, laureat nagrody Nobla.
1919 - W Warszawie odbywa się konferencja związków zawodowych będących pod wpływami PPS i KPRP. Podjęto decyzję o zjednoczeniu się we wspólnej Komisji Centralnej Klasowych Związków Zawodowych (KC KZZ).
1922 - W wypadku zginął Simon Ter-Petrosjan, ormiański rewolucjonista, bolszewik.
1936 - Hiszpania: Morderstwo prorepublikańskiego porucznika José Castillo dokonane przez falangistów rozpętuje serię mordów i politycznych ataków.
1943 - W Krasnogorsku niemieccy komuniści założyli Narodowy Komitet Wolne Niemcy (NKFD).
1971 - W trakcie obchodów Narodowego Dnia Aborygenów w Adelaide wywieszono po raz pierwszy flagę australijskich Aborygenów.
1994 - We francuskim Bures-sur-Yvette zmarła Irena Krzywicka, polska feministyczna pisarka, publicystka i tłumaczka. Współpracowniczka Tadeusza Boya-Żeleńskiego, propagatorka świadomego macierzyństwa.
2007 - Lesotho: Oficjalnie ogłoszono kryzys żywnościowy. Głód dotknął ok. 20% populacji tego południowoafrykańskiego kraju.
?