"Financial Times": Nowa Huta dumą PRL

[2010-10-11 08:48:38]

Brytyjski dziennik "Financial Times" przedstawił właśnie raport na temat przyszłości nowych miast świata w Europie, Indiach, Chinach, Arabii Saudyjskiej i Ameryce Południowej. Wiele pochwał otrzymała Nowa Huta: Jeśli jakiekolwiek miejsce na świecie jest w stanie głosić dobre imię socrealizmu, to jest to Nowa Huta.

W latach 1949-51 posiadała ona status samodzielnego miasta. Obecnie pozostaje administracyjną częścią Krakowa. Dziennikarze z "FT" chwalą rozplanowanie architektoniczne Nowej Huty, w tym szerokie aleje, konstrukcję budynków, a wreszcie zapożyczony od amerykańskiego planisty Clarence'a Perry'ego projekt jednostki sąsiedzkiej. Każdą z nich miało z założenia zamieszkiwać około 6 tys. osób, dzięki czemu mogła zaspokajać podstawowe potrzeby edukacyjne i zaopatrzeniowe jej mieszkańców, jednocześnie nie tworząc gigantycznej i alienującej mieszkańców przestrzeni urbanistycznej.

"FT" cytuje wypowiedź ostatniego żyjącego planisty Nowej Huty (współtworzył też projekt nigeryjskiej Abudży), Stanisława Juchnowicza: Większość z nas była sceptycznie nastawiona do reżimu, ale wiedzieliśmy, że bez względu na to, jak potoczy się historia, to miasto nas przetrwa i dlatego projektowaliśmy dla następnych pokoleń.

Główny autor projektu Nowej Huty Tadeusz Ptaszycki tak przedstawiał założenia architektoniczne w wywiadzie, udzielonym w 1950 r. dla "Sztandaru Młodych": Poszczególne osiedla będą posiadać swoje żłobki i przedszkola. Każda zaś dzielnica otrzyma własny dom towarowy, ośrodek kultury, boisko sportowe, szkołę, kino, bibliotekę, teatr oraz lokale klubowe. W pracy nad tworzeniem projektu miasta kierowaliśmy się zasadą: dać człowiekowi pracy pełnię form wypoczynku po zajęciach.

Autorzy raportu piszą, że polscy architekci celowo szukali inspiracji w baroku, bo ten styl najlepiej oddawał polskie wartości. Siłą pracy polskich i ukraińskich, a także francuskich, belgijskich, nawet greckich robotników powstało miasto socjalnego realizmu. Choć w zamyśle niedokończone, to o wyjątkowej urodzie.

"FT" wskazuje jednak również uwagę na współczesną kondycję Nowej Huty. Miasto pozostaje według nich niedoinwestowane i wygląda na zrujnowane. Nie skorzystało - w przeciwieństwie do reszty Krakowa - z turystycznego boomu. Niektórzy jednak rozkręcili intratne biznesy, korzystając z nostalgii mieszkańców za czasami PRL. Z Nowej Huty uciekają ludzie młodzi, którzy nie widzą w niej perspektyw.

Jak mówi Juchnowicz: Miasto potrzebuje restauracji, miejsc do odpoczynku i rekreacji oraz zaplecza handlowo-usługowego. Nowa Huta jest bez życia, trzeba ją rozbudzić.

Paweł Michał Bartolik

drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek
"PPS dlaczego się nie udało" - kupię!!!
Lca

Więcej ogłoszeń...

26 kwietnia:

1871 - W Warszawie urodził się Feliks Perl, działacz socjalistyczny, poseł PPS, publicysta, 1915-1927 redaktor naczelny "Robotnika".

1920 - W Poznaniu od policyjnych kul zginęło 9 strajkujących kolejarzy, a 30 zostało rannych.

1937 - Wojna hiszpańska: zbombardowanie baskijskiego miasta Guernica przez niemiecki Legion Condor.

1942 - W kopalni Benxihu w okupowanej przez Japończyków Mandżurii doszło do największej w historii katastrofy górniczej, w której zginęło 1549 górników, a 246 zostało rannych.

1981 - W I turze wyborów prezydenckich we Francji socjalista François Mitterrand zdobył 26% głosów.

1990 - Kandydat w wyborach przezydenckich w Kolumbii z ramienia lewicowej koalicji M-19 Carlos Pizarro został zastrzelony przez prawicowego bojówkarza.

1993 - Na czele rządu Wysp Owczych (autonomicznego terytorium Danii) po raz pierwszy stanęła kobieta, socjaldemokratka Marita Petersen.

1994 - Zakończyły się pierwsze wielorasowe wybory parlamentarne w RPA, w których zwyciężył Afrykański Kongres Narodowy Nelsona Mandeli, uzyskując 62,65% głosów.

1995 - W Warszawie zmarła Hanna Ożogowska, polska prozaiczka, poetka i tłumaczka literatury rosyjskiej, niemieckiej i włoskiej.

2009 - Lewicowy prezydent Ekwadoru Rafael Correa został wybrany na II kadencję.

2013 - 38 osób zginęło, a 3 zostały ranne w pożarze szpitala psychiatrycznego we wsi Ramienskij pod Moskwą.

?
Lewica.pl na Facebooku