Ekwador, kraj o niezwykłym bogactwie przyrodniczym, ale równie dramatycznej historii politycznej – od krwawych zamachów stanu w XX wieku, przez...
Nie mamy w Polsce pamięci społecznej po pandemii COVID-19. Jest tylko jedna duża grupa, która dobrze pamięta pandemię i umie wykorzystać ją...
Nie ma chyba bardziej żałosnego komentatora niż „geopolityk”. Wydaje mu się, że „na chłodno” analizuje fakty i jest ponad te...
Xawier Woliński: Prawicowa rewolucja kulturalna
Michał Peno: Gorzki posmak kultury - wszyscy jesteśmy włóczęgami
Adam Jaśkow: Skąd znowu ten Brecht
Piotr Sadzik: Odebranie prawicy monopolu na śmiech to kwestia życia i śmierci
Filip Ilkowski: Cały świat, sikorki i rewolucja pracownicza
Jarosław Klebaniuk: Jak pies
Przemysław Prekiel: Wielki budowniczy Radomia
Piotr Ikonowicz: Stawiają słuszną diagnozę, ale nie wyciągają z niej wniosków
Osiągnięto to drogą zaciekłych walk na masową skalę. Amerykańscy robotnicy walczyli przeciw prywatnym armiom, policji, samozwańczej straży obywatelskiej, oddziałom wojskowym i oszustwom Amerykańskiej Federacji Pracy (American Federation of Labor).
W 1934 roku w Toledo, Minneapolis i San Francisco strajki osiągnęły niemal powstańcze rozmiary; po nich w roku 1936 i 1937 nastąpiła ogromna fala okupacji oraz strajków okupacyjnych w fabrykach. Siła tych działań okazała się dla pracodawców zbyt przytłaczająca; pod żądaniami strajkujących ugięły się nawet wielkie koncerny samochodowe takie jak General Motors i Chrysler. Lata te stanowią jeden z bardziej znaczących punktów zwrotnych w historii klasy robotniczej,
Bernstein, który żył w czasach Wielkiego Kryzysu, całym sercem był po stronie robotników. W dwóch tomach jego autorstwa, których pierwsze wydanie ukazało się w latach sześćdziesiątych, czytelnik odnajdzie niezwykłych walorów literackich opis walk klasy robotniczej toczących się między I i II wojną światową. Oba tomy zaliczają się do kanonu dzieł klasycznych opisujących historię klasy robotniczej. W pierwszym tomie autor dokonuje zapisu lat naznaczonych odwrotem, w drugim zaś opowiada historię dania ciemięzcy jednego z najbardziej imponujących odporów w dziejach świata.
Amerykańscy szefowie sprzeciwiali się organizowaniu się związków zawodowych z zaciekłą zawziętością niespotykaną nigdy w Wielkiej Brytanii. Chociaż postawa ta uniemożliwiała związkom zawodowym w łatach dwudziestych rosnąć w siłę, kiedy robotnicy zaprotestowali przeciwko uciskowi w połowie lat trzydziestych, ich determinacja nie znała żadnych przeszkód. Bernstein sławi ich waleczność - jego opis strajku robotników portowych w San Francisco z 1934 roku, który zakończył się strajkiem generalnym obejmującym całe miasto, jest ogromnie pasjonujący. Pomimo silnie niesprzyjających okoliczności solidarność zwyciężyła. Opis wielkiego strajku okupacyjnego w General Motors i jego następstw jest kolejnym dowodem zachwycających zdolności pisarskich autora.
Niestety jedną ogromnie słabą stroną tych książek jest polityka. Dwa przedstawione tu tomy były częścią trylogii, jednak wydawnictwo Haymarket słusznie zadecydowało, że nie wznowi publikacji trzeciego tomu, "The Caring Society" ("Troskliwe społeczeństwo"), w którym polityczne sympatie Bernsteina są najwyraźniej widoczne. Bernstein był zwolennikiem Nowego Ładu (New Deal) i uważał Franklina Roosevelta za znakomitego amerykańskiego reformatora. Według niego, waleczność klasy robotniczej umożliwiła wprowadzenie reformy liberalnej oraz zapewniła robotnikom amerykańskim pozycję w społeczeństwie kapitalistycznym, do której mieli prawo. Tu kończył się jednak radykalizm jego poglądów.
Choć powyższa cecha obu tomów jest ich swoistym handicapem, którego nie należy bagatelizować, niezrównane walory literackie wynoszą je ponad istniejące wady.
Pozycja obowiązkowa dla każdego kto w głębi serca czuje się socjalistą.
Irving Bernstein: "The Lean Years 1920-1933". Haymarket Books, Chicago 2010.
Irving Bernstein: "The Turbulent Years 1933-1940". Haymarket Books, Chicago 2010.
John Newsinger
tłumaczenie: Agnieszka Dziedzic
Recenzja ukazała się na stronie internetowej "The Socialist Review" (www.socialistreview.org.uk).
