Kraków: Obchody wydarzeń z 1923 roku

[2009-11-10 00:14:00]

Zapaleniem zniczy na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie przy mogile poległych 6 listopada 1923 roku w wyniku tzw. wydarzeń krakowskich rozpoczęła się seria imprez organizowanych przez miejscową organizację Młodych Socjalistów i Polską Partią Socjalistyczną poświęconych historii i współczesności socjalizmu.

W centrum miasta odbyła się także rekonstrukcja zdarzeń z tamtego czasu przeprowadzona przez grupę teatralną ELOE i MS u zbiegu ul. Szewskiej i Dunajewskiego. Aktorzy odtworzyli starcia wojska z demonstrantami i scenę przejęcia przez nich samochodu pancernego.

Ważnym elementem tego dnia była konferencja pod hasłem "Socjalizm Wczoraj i Dziś" zorganizowana przez krakowski MS. Gościem honorowym spotkania był Grzegorz Ilnicki, wiceprzewodniczący Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej, swoimi uwagami dzieli się z zebranymi m.in. prof. Marek Waldenberg (UJ), historyk doktryn politycznych i prawnych, dr Andrzej Gajzler, przewodniczący Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego w Krakowie, Maciej Janik, historyk (UJ) a Bartosz Zawisza (MS) przypomniał tradycje "czerwonego harcerstwa".

To było bardzo udane spotkanie - stwierdził kuźniczanin, Jan Guntner znany aktor starszego pokolenia. Nie spodziewałem się takiego wysokiego poziomu dyskusji w tym, w ogromnej większości, młodzieżowym środowisku, cieszy też zapał ludzi, którzy jak pierwsi socjaliści patrzą w przyszłość z nadzieją na lepszy, sprawiedliwszy świat - powiedział.

Protesty robotnicze w Krakowie były odpowiedzią na dramatyczną sytuacje ekonomiczną robotników, bezrobocie i drakońskie posunięcia rządu, w tym militaryzację kolei, 5 listopada 1923 roku Centralny Komitet Wykonawczy PPS w porozumieniu z Centralną Komisją Związków Zawodowych ogłosiły strajk generalny w całym kraju. W Krakowie, w wyniku tego wezwania, stanęły tramwaje, zamilkły telefony, a wieczorem miasto pozbawione światła pogrążyło się w ciemnościach. 6 listopada rankiem pod blokowanym przez wojsko Domem Robotniczym przy ul. Dunajewskiego, zgromadziły się tłumy. Doszło do starć z wojskiem i policją. Konie wysłanych przeciw robotnikom ułanów ślizgały się i padały na bruk, a w stronę wojska padły strzały. Zbuntowani opanowali miasto a w ich ręce wpadło ponad 200 karabinów, 8 karabinów maszynowych i samochód pancerny. Zginęło 18 demonstrantów i 14 żołnierzy a rannych, po obu stronach, były setki.

Filip Ratkowski


drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze


lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:



Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
https://zrzutka.pl/evh9hv
Do 18 maja
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek

Więcej ogłoszeń...


24 czerwca:

1793 - Rewolucyjny Konwent uchwalił konstytucję Republiki Francuskiej gwarantującą po raz pierwszy w historii powszechne prawo wyborcze.

1821 - Wojska Simóna Bolívara zwyciężyły w bitwie o Carabobo, będącej ostatecznym rozstrzygnięciem wojny o niepodległość Wenezueli.

1901 - Otwarto pierwszą wystawę prac Pabla Picassa, hiszpańskiego malarza przez lata związanego z lewicą.

1902 - Urodziła się Lidia Ciołkoszowa, działaczka PPS, historyczka. Żona Adama Ciołkosza. Od 1979 przewodnicząca PPS na obczyźnie, od 1990 honorowa przewodniczaca PPS w kraju.

1905 - W Warszawie PPS zorganizowała powszechny strajk solidarności z robotnikami Łodzi.

1905 - Zmarł Kazimierz Kelles-Krauz, filozof, socjolog, publicysta, pedagog; działacz i teoretyk Związku Zagranicznego Socjalistów Polskich, później Polskiej Partii Socjalistycznej.

1944 - Na stacji kolejowej Ryczów k. Wadowic zginął w walce z Niemcami Adam Rysiewicz, sekretarz OKR (WRN) Kraków.

1945 - W Paryżu powstał Komitet Sekcji Odrodzonej PPS.

1957 - Tajni agenci dominikańskiego dyktatora Rafaela Trujillo przeprowadzili nieudany zamach na centrolewicowego prezydenta Wenezueli Rómulo Betancourta, co wywołało międzynarodowy skandal.

1960 - Patrice Lumumba został pierwszym premierem Demokratycznej Republiki Konga.

1961 - Urodziła się Rebecca Solnit, amerykańska eseistka, aktywistka i historyczka.


?
Lewica.pl na Facebooku